Đột quỵ não là gì?
Theo Tổ
chức Y tế thế giới (WHO), Đột quỵ não (hay Tai biến mạch máu não) là một hội chứng
lâm sàng được đặc trưng bởi sự mất đột ngột cấp tính các chức năng của não (thường
khu trú), tồn tại quá 24 giờ hoặc tử vong trước 24 giờ. Các triệu chứng thần
kinh khu trú phù hợp với vùng não do động mạch bị tổn thương chi phối, không do
nguyên nhân chấn thương.
Theo thống
kê, Đột quỵ não là nguyên nhân tử vong đứng hàng thứ 2 trên thế giới sau bệnh
tim mạch, là nguyên nhân hàng đầu để lại di chứng tàn tật. Tỷ lệ tàn tật của những
bệnh nhân sống sót sau đột quỵ ở mức cao với 25% để lại tàn tật nhẹ và 40% tàn
tật từ trung bình đến nặng. Chẩn đoán và điều trị sớm đột quỵ não là vấn đề rất
quan trọng, góp phần giảm thiểu tử vong và tàn tật.
Các dạng đột quỵ
• Đột quỵ thiếu máu não (nguyên nhân do tắc nghẽn mạch
máu). Gồm nhồi máu não và cơn thiếu máu não thoáng qua.
• Đột quỵ chảy máu não (nguyên nhân do vỡ mạch máu). Gồm
chảy máu nội sọ, chảy máu khoang dưới nhện, chảy máu não thất.
Các yếu tố nguy cơ đột quỵ não
• Những yếu tố nguy cơ không thế tác động: Tuổi, gen,
dân tộc, di truyền...
• Những yếu tố nguy cơ có thể tác động: Tăng huyết áp
động mạch, đái tháo đường, bệnh tim, tăng lipid máu, hút thuốc lá, nghiện rượu,
cơn thiếu máu não thoáng qua và đột quỵ cũ, béo phì, hẹp động mạch cảnh...
Các dấu hiệu báo động của đột quỵ não:
Bệnh nhân có thể đột ngột xuất hiện một hoặc các dấu
hiệu sau đây:
• Đột ngột tê, yếu hoặc liệt ở mặt, tay hoặc chân, thường
ở một nửa cơ thể
• Đột ngột nói ngọng hoặc không phát âm không rõ.
• Đột ngột lú lẫn, rối loạn hoặc không hiểu lời nói.
• Đột ngột rối loạn việc đi đứng, choáng váng, mất
thăng bằng hoặc mất khả năng phối hợp động tác.
Các biến chứng lâu dài và sự tàn tật
• Yếu liệt cơ có thể kèm theo đau, tê, co cứng; khó
khăn trong giao tiếp; rối loạn cảm xúc;...
• Tùy thuộc vào mức độ của các triệu chứng và cơ thể bị
ảnh hưởng như thế nào, những suy yếu này có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh hoạt,
vận động, giao tiếp và hoạt động xã hội.
Thời gian vàng cho phục hồi di chứng: