Hiện nay với hơn 80%
trường hợp tai biến mạch máu não phải chịu những di chứng “khuyết tật” - Làm
ảnh hưởng đến chức năng vận động, khiến họ không thể tự chăm sóc bản thân. Do
đó, việc hiểu rõ và định hướng phục hồi chức năng cho người bệnh sau tai biến trở
thành 1 nhu cầu cấp bách nhằm giảm thiểu tối đa các di chứng và sớm đưa người
bệnh tai biến mạch máu não đạt được sự thích nghi khi quay trở lại với cuộc
sống gia đình và xã hội.
1. Những
dấu hiệu và khó khăn của TBMMN bao gồm:
- Di chuyển/cử động:
người bệnh sẽ khó khăn khi đi lại, lăn trở ở giường; khó thay đổi tư thế; rối
loạn thăng bằng hoặc mất cảm giác nửa người bên liệt...
- Co cứng, co rút, biến dạng chi.
- Giao tiếp: Khoảng
25-30% người bị liệt nửa người có nguy cơ bị khó khăn về giao tiếp như: nói khó, nói không rõ tiếng hoặc
thất ngôn,
nghe nhưng chậm hiểu phải
nói đi nói lại nhiều lần.
- Người bệnh sau tai biến
thường bị rối loạn cảm xúc như: trầm cảm, không ham muốn, thiếu động cơ tập luyện,
không cố gắng; nhiều người tự coi mình làm trung tâm sự chú ý và chăm sóc, muốn
được phục vụ và quan tâm, không có ý chí vươn lên mà muốn người thân phải trợ
giúp hoàn toàn...
2.
Các câu hỏi thường gặp trong phục hồi và định hướng cho người bệnh sau TBMMN?
Giao tiếp:
Việc hồi phục khả năng nói, giao tiếp sau tai biến bắt đầu sau một vài tháng kể
từ lúc bắt đầu bị bệnh và kéo dài hàng năm. Nếu được tập luyện ngôn ngữ, khả
năng giao tiếp có khả năng cải thiện.
Việc làm:
Những người bị TBMMN tuổi còn trẻ vẫn có khả năng kiếm việc làm. Việc làm không
nhất thiết là một việc chính thống tại cơ quan xí nghiệp; mà có thể ở tổ đổi
công, hợp tác xã hoặc chăn nuôi, trồng cây cảnh... Do vậy việc học nghề và vay
vốn là cần thiết đối với người bệnh.
Đi lại:
Thông thường, người bệnh có thể bắt đầu đi lại được sau khi bị tai biến khoảng
1 tháng - 1,5 tháng. Họ đi tốt, an toàn sau khoảng 2 - 3 tháng nếu người nhà và
bệnh nhân tích cực hợp tác với kỹ thuật viên tập luyện.
Người TBMMN có trở lại như trước kia được
không? Phần lớn người bệnh có thể tự chăm sóc bản thân và tham gia một
phần các hoạt động trong gia đình. Khoảng 30% bệnh nhân có thể đi làm trở lại,
với công việc được điều chỉnh phù hợp.
Nguy
cơ bị tái phát: TBMMN lần thứ nhất là dấu hiệu cảnh
báo cho những đợt tai biến khác nặng hơn. Do vậy, cần hạn chế và kiểm soát các
yếu tố nguy cơ và các thương tật thứ cấp. Có thể nó sẽ có những đợt tai biến nặng
và tiến triển nặng hơn. Chúng ta cần đề phòng các yếu tố nguy cơ và tuân thủ điều
trị.